İnmemiş Testis
İnmemiş testis nedir?
Erkek çocuklar henüz anne karnındayken, testisleri karnının içinde gelişmeye başlar ve gebeliğin sonlarına doğru testisler bir kanaldan geçerek karın içinden skrotuma (testis torbasına) ilerlerler. Bazı çocuklarda bu iniş tam olarak gerçekleşemez ve testisler karın içinde veya kanalda kalırlar. Çocuğunuz bir yaşına geldiğinde her iki testis de skrotumda olmalıdır. İnmemiş testiste, çocuğunuzun testisleri skrotumdaki olağan yerlerinde değildir. Genellikle testislerden sadece biri etkilenir, ancak nadir durumlarda her iki testis de skrotuma gidemez.
Utangaç testis nedir?
Bazı çocuklarda ise testisler çoğu zaman skrotumdadır, ancak korku veya soğuk hava gibi nedenlerle skrotumdan yukarı, karın içine doğru hareket edebilirler. Bu durum aslında testisleri olumsuz dış faktörlerden korumak amaçlı bir reflekstir ve bu durumu inmemiş testisten ayırabilmek için çocuğunuzu ılık bir banyoya sokarak, her iki testisi de kontrol edip öğrenebilirsiniz. Eğer ılık suda veya banyodayken testisleri skrotumda hissedebiliyor veya görebiliyorsanız endişe etmenize de gerek yoktur.
İnmemiş testis nasıl tedavi edilir?
İnmemiş testis erken çocukluk döneminde, 2 yaşından önce tedavi edilmelidir. 1 yaşına kadar testise inmesi için zaman verilebilir, ancak çocuğunuz 1 yaşına gelmiş ve hala testisleri skrotumda değilse, 1 yaşından sonra da ineceğini düşünmeyiz ve tedavi için ana tedavimiz olan ameliyatı öneririz. Çoğu zamansa, takiplerde bir ilerleme göstermeyen testisleri 6. aydan sonra, 1 yaşını doldurmadan ameliyat etmiş oluruz.
Neden ameliyat ediyoruz?
- Çocuğunuzun testisleri, karın içinde bırakılırsa düzgün olgunlaşmadıkları için tedaviye ihtiyaç duyacaktır. Sperm miktarı ve doğurganlık seviyeleri, testisi karın içinde bırakılan ve tedavi edilmeyen erkeklerde daha düşüktür. Çünkü testislerin, sağlıklı kalabilmesi için, vücudun diğer bölgelerinden birkaç derece daha soğukta, yani skrotumda olması gerekir.
- İnmemiş testis için, ilerleyen yaşlarda oluşabilecek testis kanseri riski, testisi sktotumda doğan erkeklere göre daha yüksektir ve bu risk ameliyatla da düşmez. Testisler karın içinde veya kanalda kaldıklarında testis kanseri için kendi kendine veya doktor tarafından muayene yapılması da mümkün olamaz. Ameliyatla, kendi kendine muayene ve doktor muayenesinde ileride olabilecek testis kanseri için erken tanı fırsatı yakalamış oluruz.
- Testisler karın içinde bırakılırsa testis torsiyonu (kendi etrafında dönme ve kangrenleşme) riskini artırır.
- Boş olan skrotum kozmetik olarak da daha iyi bir görünüme kavuşmuş olur.
- İnmemiş testis çoğu zaman kasık fıtığına eşlik eder. Bu durumda ameliyatta aynı zamanda Kasık Fıtığı ameliyatı da yapılır.
İnmemiş testis ilaçla tedavi edilebilir mi?
Çocuğunuzda hormonal bir sorun nedeniyle testislerin inmediği düşünülüyorsa, koryonik gonadotropin (hCG) adı verilen kısa bir hormon tedavisi verebilir. Hormon probleminden şüphelenilmiyorsa veya hormon tedavisi sonrası testisler karında kalıyorsa, ameliyat kesinlikle yapılmalıdır.
Orşiopeksi nedir?
İnmemiş testiste, testisleri karından veya kasık kanalından aşağı, skrotumdaki olağan yerlerine getirmek için yapılan ameliyatın adı “orşiopeksi”dir. Bu ameliyat, genel anestezi altında, yaklaşık 45 dakika süren kısa bir ameliyattır. Çoğu zaman bu ameliyat, günübirlik yapılır. Çocuğunuz hastaneye gelir, ameliyat olur ve aynı gün eve gider. Bazen, gerekli görüldüğünde, çocuğun bir gece kalması gerekebilir.
Ameliyatta Neler Yapılacak?
Çocuğunuza verilen genel anestezi sayesinde operasyon süresince çocuğunuz uyuyor olacaktır. Kasık bölgesinden yapılan küçük bir kesik ile testis kanal bulunup, skrotumdan yapılan ikinci bir kesik ile skrotuma sabitlenecektir. Yine, testisin çocuğunuzun karnına geri dönmesini durdurmak için testisin geçmesi gereken geçidi kapatılacaktır. Ardından kasık bölgesindeki kesik estetik, skrotum bölgesindeki kesik ise tek tek atılan dikişlerle onarılacaktır. Bu dikişler eriyeceğinden ve alınmasına gerek yoktur. Kasıktaki dikişleriniz daha erken eriyecek, skrotumdaki dikişleriniz ise daha geç eriyecektir. Eğer inmemiş testis karşı tarafta da varsa , ayrı kesiler şeklinde, aynı zamanda onarılacaktır. Nadir durumlarda ise, testisin uygun şekilde oluşmadığı veya karın içindeyken hasar gördüğü fark edilebilir. Böyle bir durumda, hasarlı testis çıkarılır ve çocuğunuzun kalan testisinin yerinde kalmasını ve normal şekilde gelişmesini sağlamak için sağlıklı olan testis skrotuma sabitlenebilir.
Ameliyat Riski Nedir?
Her anestezi uygulaması risk taşır, ancak inmemiş testis ameliyatı için uygulanan anestezide bu risk çok küçüktür. Anestezi doktoru, bir komplikasyon olduğunda bununla başa çıkabilmek için eğitilmiş deneyimli bir doktordur. Anesteziden sonra çocuğunuz bazen kendini hasta hissedebilir. Kusabilir, baş ağrısı, boğaz ağrısı veya baş dönmesi hissedebilir. Bu etkiler anesteziye bağlı ve genellikle kısa süreli etkilerdir. Anestezi dışında, ameliyata bağlı komplikasyonlar da olabilir. Bunlar da oldukça düşük ihtimalle olmakla birlikte; daha çok yara yerinde ağrı, enfeksiyon, kanama veya morluk şeklindedir. Ameliyat sırasında testisin zarar görme olasılığı çok düşüktür. Bazen ameliyatta testis istenilen düzeye indirilemeyebilir. Bunu ameliyattan çıktıktan hemen sonra hastanın anne-babasıyla konuşuruz. Böyle bir durum varlığında 2. bir ameliyat yapmak gerekebilir. Bu durumun olup olmayacağı ameliyat esnasında anlaşılır, önceden muayene veya tetkiklerle anlamak pek de mümkün değildir.
Ameliyattan Sonra Ne Olur?
Ameliyattan sonra çocuğunuz ağrı hissedebilir ve ameliyat yerlerinde bölgesinde morarma ve şişlik olabilir, bu anormal bir durum değildir. Ağrısı için, bir ağrı kesici verilecektir. Bebeklerde çocuk bezi kullanılmasına engel bir durum yoktur. Odanıza döndükten sonra beslenme zamanı size hemşireler tarafından söylenecektir. Söylenen zaman gelmeden çocuğunuza hiçbir şey yedirip içirmemelisiniz. Çocuğunuz beslendikten ve daha rahat hale geldikten sonra eve gidebilecektir.
Ameliyattan sonra çocuğunuzun iştahında azalma olabilir, bu geçirdiği ameliyatla ilgilidir ve endişelenmenize gerek yoktur. Bol sıvı almasını sağlamanız yeterlidir ancak bunun için de zorlamalardan kaçınmanız gerekir.
Yaradaki dikişler nedeniyle elinize sertlik gelebilir. Bu sertliğin varlığı birkaç ay sürebilir, bu durum normaldir.
Yaklaşık 1 hafta sonra ameliyat olduğunuz doktorunuza kontrole çağırılırsınız. İnmemiş testis ameliyatından sonra duruma göre olan sürelerde, tekrarlayan aralıklarla kontrole gitmeye devam etmelisiniz. Bir sonraki kontrol zamanınız size o anda geldiğiniz kontrolde söylenecektir. Bazı kontrollerinizde renkli doppler ultrason da istenebilir.
Ağrı
Çocuğunuzun en az üç gün boyunca düzenli olarak ağrı kesici alması gerekecektir. Reçete edilen tüm ilaçları düzenli bir şekilde size anlatıldığı şekilde kullanmalısınız. Ağrı kesiciye ek, çocuğunuzun dikkatini başka yönlere çekmelisiniz. Oyun oynaması, TV izlemesi veya kitap okuması çocuğunuzun dikkatinin ağrıdan uzaklaşmasını sağlar. Ameliyattan sonra ağrıya neden olmamak ve yara yerinin zarar görmemesi için çocuğunuzun bol kıyafetler giymesi daha uygun olacaktır.
Dikişler
Ameliyat sırasında kullanılan dikişler kendiliğinden eriyeceği için alınmasına gerek kalmaz. Mümkünse, ameliyat yerinin düzgün bir şekilde iyileşmesini sağlamak için ameliyat bölgesini 2-3 gün kadar temiz ve kuru tutun. Çocuğunuzun banyo yapması gerekiyorsa, ameliyat yerinin kızarıklığı gidene kadar kadar, (yaklaşık 3-4 gün) bölgeyi ıslatmayın. Ameliyattan 3-4 gün sonra çocuğunuza kısa bir banyo yaptırabilirsiniz. Ancak 7-10 gün kadar uzun süreli banyo yaptırmamalısınız. Yaranın etrafına tahriş olabileceğinden krem kullanmamalısınız.
Bebek Bezi Kullanımı
Bebek bezi kullanıyorsanız bezini sık sık değiştirin, idrar ve dışkı ile uzun süreli temasından kaçının. Çocuğunuz yara yerine zarar verecek davranışlarda bulunmuyorsa, ara ara bezini açık bırakabilirsiniz. Yara yerinin hava alması yaranızın daha hızlı iyileşmesini sağlar.
Aktiviteler ve Kıyafet Seçimi
Ameliyattan sonraki bir ay boyunca çocuğunuz bisiklete binmemeli, darbelerden uzak kalmalı ve sıkı giysiler giymemelidir. Bu, testislerin tekrar karın içine gitmesini önlemek ve yara yerine zarar vermemek için gereklidir.
Okula Dönüş
Çocuğunuz okul çağında ise, ameliyattan yaklaşık 1 hafta sonra okula geri dönebilir.
Ameliyattan Sonra Ne Olursa Doktora Başvurmalısınız?
İnmemiş testis ameliyatlarının çoğu başarılıdır. Ameliyattan sonra daha önceden boş olan skrotumun dolduğunu görmeniz gerekir. Yara yerinde hafif bir kızarıklık olabilir ancak, aşırı bir kızarıklık olması, yaradan akıntı olması, dikişlerin açılması, veya çocuğunuzun ağrısının ağrı kesici kullanmasına rağmen şiddetli bir şekilde devam etmesi durumunda kontrol gününüzü beklemeden doktorunuza başvurmalısınız.
İnmemiş testis nedeniyle ameliyat olan bir çocukta doğurganlık etkilenir mi, kısırlık oluşur mu?
Erken çocukluk döneminde, başarılı ameliyat olmuş çocuklarda inmemiş testise bağlı kısırlık beklenmez. Çocuğunuz, testislerinde ilave bir sorun olmadıkça normal doğurganlık seviyesine sahip olacaktır.